بازدیدها: 604
آیا انجام اسکن هسته ای خطرناک است ؟
فرایند پزشکی هسته ای جزو ایمن ترین آزمونهای تصویربرداری
تشخیصی موجود می باشد. برای دستیابی به اطلاعات تشخیصی،
بیمار مقدارکمی ازرادیو دارو را دریافت می کند با وجود این مقدارکم
میزان تشعشع دریافتی دراین فرایند تقریباً به اندازه اشعه Xتشخیص و یا حتی کمترازآن است .
مواد رادیواکتیوى که در پزشکى هسته اى مورد استفاده قرار مى گیرند
نیمه عمر خیلى کوتاهى دارند و خیلى زود از بین مى روند. میزان پرتو تابش شده
از این مواد پائین تر از اشعه ایکس معمول و یا اشعه سی تی اسکن است
و به راحتى از طریق ادرار یا کیسه صفرا حذف و دفع مى شود.
بنابراین تصویربردارى به طریق هسته اى و تزریق و خوردن داروهاى
هسته اى به هیچ وجه براى بدن مضر نیست
در انجام اسکن هسته‌ای یا رادیوایزوتوپ برحسب نوع اسکن از مواد رادیواکتیو
متفاوتی استفاده میشود. بطور مثال برای تشخیص بیماری‌های استخوان
بیشتر از عنصر رادیواکتیو تکنیسیم technetium استفاده میشود. البته در
بعضی از موارد از گالیم Gallium و یا ایندیم Indium استفاده میگردد. در
تشخیص بیماری‌های غده تیروئید از عنصر ید Iodine رادیواکتیو و برای
تشخیص بیماری‌های قلبی از تالیم Thallium رادیواکتیو استفاده میشود.
همه مواد رادیواکتیو استفاده شده یک خصوصیت مشترک دارند و آن اینست
که بسرعت تجزیه میشوند. از زمانیکه این مواد تولید شده تا زمانی که میتوان
از آن‌ها استفاده کرد برحسب نوع ماده رادیواکتیو معمولا از چند ساعت تا چند
روز متفاوت است که بستگی به نیمه عمر ماده پرتوزا دارد.
مقدارتشعشع وارد شده در فرایند تصویربرداری هسته ای کمتر از میزانی است
که دررادیولوژی تشخیصی بکارمی رود و این میزان اشعه دریافتی درحد دوز مجاز می باشد .
آیا اسکن هسته ای برای خانم باردار و شیرده مضر است ؟
انجام اسکن هسته‌ای برای جنین مضر است پس در صورت بارداری و یا
شک به بارداری بیمار باید آن را به پزشک معالج اطلاع دهد.در برخی موارد
طبق تشخیص پزشک و برحسب ضرورت از خانم های باردار اسکن ریه جهت
تشخیص آمبولی بعمل می آید که در این صورت از دز کمتر و استاندارد استفاده
می شود که این میزان ضرری برای جنین ندارد.
در صورتیکه اسکن هسته‌ای برای یک خانم شیرده انجام شود وی باید شیر
خود را تا ۲۴ ساعت بعد از انجام آن دوشیده و دور بریزد.
مزاياي روش هاي پزشكي هسته اي
* روشهای پزشکی هسته ای ازنظراقتصادی مقرون به صرفه است .
* تا به امروز حدود ۱۰۰ روش مختلف تصویربرداری پزشکی هسته ای عرضه شده است
* برخلاف سایرآزمایشات ، روشها و غیره ، پزشکی هسته ای اطلاعات درمورد
نحوه عملکرد هرکدام ازارگانهای اصلی بدن ارائه می دهد
* روش های پزشکی هسته ای یکی ازمطمئن ترین روشها در آزمایشات
تصویر برداری تشخیص موجود می باشد میزان تشعشع درروش پزشکی هسته ای
به همان میزانی است که بیمارطی رادیو گرافی اشعه X دریافت می کند
* روشهای پزشکی هسته ای بدون درد بوده و نیازی به بیهوشی ندارد
* عموماً کاربرد پزشکی هسته ای درتشخیص و درمان پرکاری تیروئید ، آزمایشات قلبی
برای آنالیز قلب ، اسکن استخوان به منظورجراحات ارتوپدی – اسکن ریه به منظورلخته شدن
خون و کبد و کیسه صفرا برای تشخیص ناهنجاریها و بلوک شدن در جریان عملکرد می باشد
پزشکی هسته ای بخش گسترده ای ازمراقبتهای پزشکی است و با
سلامت بیماران در سراسردنیا ارتباط دارد.
در کل، در اسکن‌های پزشکی هسته‌ای مقادیر بسیار ناچیز مواد
رادیواکتیو استفاده میگردد به طوری که بعضی از اسکن‌های پزشکی هسته‌ای
مثل اسکن مثانه برای برگشت ادرار ۵۰ برابر کمتر از تست مشابه در بخش رادیولوژی
به مریض اشعه می‌رساند. درکل حتی در اسکن پزشکی هسته‌ای با استفاده از بیشترین
مقدار ماده رادیواکتیو، از انجام یک سی تی اسکن معمولی به بدن بیمار کمتر اشعه می‌رساند
با توجه به موارد فوق، انجام اسکن های متعدد در یک بازه زمانی خاص موردی ندارد.
- سعید محمدی